Kolon Kanseri Riskleri ve Önleme Yöntemleri

Özellikle genç yetişkinlerde artan vaka sayıları, sağlık otoritelerini harekete geçirirken, hastalığın başlıca nedenlerinden birinin beslenme alışkanlıkları olduğu vurgulanıyor.

KOLON KANSERİ NEDİR

Kolon kanseri, kalın bağırsak veya rektum dokusunu etkileyen bir kanser türü olarak genellikle polip adı verilen iyi huylu hücre gruplarından kaynaklanmaktadır. Bu polipler zamanla kanserleşebilir. Erken tanı konulduğunda tedavi başarısının oldukça yüksek olduğu bu hastalık, Amerika Birleşik Devletleri'nde kansere bağlı ölümlerin en yaygın ikinci nedeni olarak görülmektedir.
Gençlerde Artan Risk: Obezite ve Alkol Tüketiminin Rolü

Son yıllarda gerçekleştirilen araştırmalar, obezite ve alkol tüketiminin genç yetişkinler arasında kolon kanseri nedeniyle ölüm oranlarını artırdığını ortaya koymaktadır. Uzmanlar, aile öyküsü ve yaş gibi genetik faktörlerin risk oluşturduğunu, ancak sağlıksız beslenme alışkanlıklarının bu riski önemli ölçüde artırdığını ifade ediyor.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, özellikle yüksek yağ, düşük lif ve yüksek şeker içeren beslenme şekli kolon sağlığını olumsuz etkiliyor.

RİSK FAKTÖRLERİ NELER?

Kolon kanserinin başlıca risk faktörleri şöyle sıralanmaktadır:
50 yaş ve üzeri olmak
Ailede kolorektal kanser öyküsünün bulunması
Sigara ve alkol kullanımı
Obezite ve fiziksel aktivite eksikliği
İşlenmiş ve kırmızı et ağırlıklı diyet

BU BESİNLERDEN UZAK DURUN

Beslenme uzmanları ve onkologlar bazı gıda gruplarının kolon kanseri riskini artırdığını belirtmektedir. İşte o gıda grupları:
1. Kırmızı ve İşlenmiş Etler
Sığır, kuzu eti, pastırma, sosis ve şarküteri ürünleri gibi işlenmiş etler, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen olarak sınıflandırılmaktadır. Bu ürünlerde bulunan kimyasallar kolonun iç yüzeyine zarar verebiliyor.

2. Kızarmış ve Fast Food Ürünleri
Yüksek sıcaklıkta pişirilen bu gıdalar, trans yağlar ve ileri glikasyon son ürünleri (AGE) içermekte. Bu bileşenler inflamasyonu tetikleyerek kolon kanseri riskini artırabiliyor.

3. Şekerli Gıdalar ve Rafine Karbonhidratlar
Gazlı içecekler, tatlandırılmış gıdalar, beyaz ekmek ve makarna gibi gıdalar, kan şekeri düzeylerini hızla yükselterek obeziteye yol açabilmektedir. Bu durum, kolondaki hücrelerin olumsuz etkilenmesine yol açabilir.

4. Alkol
Alkol, vücutta asetaldehite dönüşerek DNA'ya zarar verebilmektedir. Ayrıca bağırsak mikrobiyotasını bozarak kolonun doğal savunmasını zayıflatmaktadır.

5. Aşırı İşlenmiş Gıdalar
Hazır çorbalar, paketli atıştırmalıklar ve dondurulmuş gıdalar genellikle yüksek düzeyde tuz, şeker ve katkı maddesi içermektedir. Lif açısından fakir olan bu gıdalar kolon sağlığını olumsuz etkileyebilir.
6. Düşük Lifli Beslenme
Lif, sindirimi kolaylaştırmakta ve toksinlerin atılmasına yardımcı olmaktadır. Meyve, sebze, tam tahıllar ve baklagillerin az tüketildiği diyetler kolon kanseri riskini artırabilmektedir.
Ne Yemeli?
Uzmanlara göre kolon kanseri riskini azaltmak için şu besin gruplarından tercih edilmelidir:
Koyu yeşil yapraklı sebzeler, brokoli ve karnabahar gibi turpgiller
Tam tahıllar: Esmer pirinç, tam buğday ekmeği, yulaf
Baklagiller: Mercimek, fasulye, nohut
Fermente gıdalar: Yoğurt, kefir, lahana turşusu
Sağlıklı yağlar: Zeytinyağı, avokado, ceviz
Bu gıdalar, iltihabı azaltarak bağırsak sağlığını desteklemekte ve kolon fonksiyonlarını güçlendirmektedir.

Kolon kanseri düzenli tarama testleri ile erken evrede tespit edilebilmektedir. Uzmanlar özellikle risk grubunda yer alan bireylerin 45 yaşından itibaren düzenli kolonoskopi yaptırmalarını önermektedir.

Bu makale genel bilgi sağlamak amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak değerlendirilmemelidir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okuyucunun kendi başına ulaştığı teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa, lütfen doktorunuza danışın.