Döviz Pazarında Tarihi Bir Dönüm: 1973’ten Beri Eşsiz Bir Olay!

Doların Düşüşü Sürüyor
ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergileriyle ilgili tehditlerinden geri adım atmasına ve ABD borsalarının kayıplarını telafi etmesine rağmen, doların düşüşü devam ediyor. Dolar, yarım yüzyıldan fazla bir süredir bir yıla en kötü başlangıcını yaparak, ABD'nin başlıca ticaret ortaklarının para birimlerine göre son altı ayda yüzde 10'dan fazla değer kaybetti. Doların yılın başında bu denli zayıf olduğu son yıl, 1973'tü; bu yıl, ABD’nin doları altın fiyatına bağlayan sistemini sona erdiren önemli bir dönüm noktasıydı.
New York Times'ın haberine göre, doların yaşadığı bu zayıflığın nedeni, ABD Başkanı Trump'ın agresif gümrük vergisi uygulamaları ve daha izolasyonist bir dış politika çerçevesinde dünya düzenini yeniden şekillendirme çabaları olarak öne çıkıyor. Trump'ın ticaret önerileri, artan enflasyon endişeleri ve hükümetin borç durumunun birleşimi, ABD'nin küresel finans sistemindeki ana rolüne olan güvenin azalmasına neden olarak dolar üzerinde baskı yarattı.
ABD'li Tüketiciler İçin Hayat Pahalılığı Artıyor
Doların düşmesi, Amerikalılar için yurt dışı seyahatlerini daha pahalı hale getirirken, yabancı yatırımcılar için ABD'de yatırım yapmayı daha az cazip hale getiriyor; bu da hükümetin daha fazla borçlanma çabası içinde iken talebi olumsuz etkiliyor. Ayrıca, zayıflayan doların ABD'li ihracatçılara yardımcı olduğu ve ithalat maliyetlerini artırdığı gözlemlenirken, gümrük tarifleri nedeniyle ticari etkilerin değişkenlik göstermesi dikkat çekiyor.
Trump'ın Geri Adımları Doların Düşüşünü Durduramadı
Trump'ın yüksek gümrük vergilerinden geri adım atması ve ABD hisse senedi ile tahvil piyasalarının yılın başındaki kayıplarını telafi etmesine rağmen, dolar değer kaybetmeye devam ediyor. Standard Chartered'da G10 döviz araştırmaları küresel başkanı olan Steve Englander, “Zayıf ya da güçlü bir dolara sahip olmak sorun değil. Mesele şu: Bu, dünyanın sizin politikalarınızı nasıl gördüğünü gösteriyor.” açıklamasında bulundu.
Başta Herkes Trump'a Güvendi
Başlangıçta dolar, Trump'ın yeniden seçilmesiyle birlikte değer kazanmıştı. Yatırımcılar, Trump'ın büyümeyi destekleyeceğini düşünerek ABD para birimine olan talebi artırmıştı. Ancak bu heyecan kısa sürdü; Ocak ayının ortasında zirveye ulaşan dolar endeksi düşüşe geçti. İş dünyası yanlısı yönetim beklentileri, inatçı enflasyon ve yüksek faiz oranlarının ekonomi ile borsa üzerindeki etkileri konusundaki endişelerle yerini kaygılara bıraktı.
Tarifeler Panik Yarattı
Trump’ın beklenmedik gümrük vergisi açıklamaları, piyasalarda paniğe neden oldu. Yatırımcılar, gümrük vergilerinin enflasyonist etkisinin faiz oranlarını uzun süre yüksek tutabileceğinden ve zaten zayıf belirtiler gösteren ekonomiyi daha da zorlayabileceğinden endişe etti. Yönetim, başlangıçta gümrük tarifelerini artırmışken, ekonomik kaygılar, küresel ticarette istikrarsızlık yaşandığı bir dönemde ABD varlıklarının güvenilirliği ile ilgili kaygılara dönüştü.
Tarifelerin Sonuçları Ne Olacak?
Daha yüksek gümrük tarifeleri, büyük olasılıkla daha düşük ithalat anlamına gelirken, bu durumun denizaşırı işletmelere daha az dolar ödenmesi ile sonuçlanması bekleniyor. Bu da, hem para birimlerini değiştirmekteki zorluğu hem de yatırımcıların ABD piyasalarına olan güveninin azalmasını beraberinde getirebilir.
Doların Son Dönemdeki Düşüşü
Doların son dönemdeki düşüşü, geniş kapsamlı etkiler yaratmaktadır. Doların bir yıla bu şekilde sert bir düşüşle girmesi, en son 1973 yılında gerçekleşmişti. Bu tarihte, yabancı para birimlerinin dolara bağlılığının sona ermesiyle yapılan değişiklik, Başkan Nixon'ın altına olan bağı sona erdirmesinin iki yıl sonrasıydı.
ABD Borsaları Ralli Yapıyor
Bu yılki zayıf dolar, bazı yatırımcılar için yükselen ABD hisse senedi piyasalarından elde edilen getirileri azaltmış bulunuyor. S&P 500, geçen hafta rekor seviyeye ulaşarak, yönetimin gümrük tarifesi planlarını büyük ölçüde geri çekmesinin ardından yüzde 24'lük bir ralli yaşadı. Ancak, S&P 500’ün getirilerini dolara çevirdiğinizde, bu artışın yalnızca yüzde 15 olarak göründüğü ve hala tarihi zirvesinden yüzde 10 uzakta olduğu görülmektedir.
Para ABD'den Diğer Ülkelere Aktarılabilir
Zayıf dolar, Amerikalı yatırımcıları ABD dışındaki piyasalara yönelmeye teşvik edebilir. Avrupa hisse senetlerinin bulunduğu Stoxx 600 endeksi, aynı dönemde yaklaşık yüzde 15 artmışken, dolara çevrildiğinde bu kazançlar yüzde 23'e kadar yükselmektedir. Bu durum, emeklilik fonları ve bağışlar gibi diğer yatırımcıların, ABD dışındaki piyasalara daha fazla yöneldiğini göstermektedir.
Yatırımcılar Emin Olmak İstiyor
Yatırımcılar, genellikle belirsizlik zamanlarında güvenilir varlıklar arayışına girerler. Ancak dolarla ilgili kaygılar, dalgalı ticaret koşullarında bile doları daha da zayıflatarak, doların mevcut durumda yatırımcılar için sürekli güvenli bir liman rolünü oynamadığını ortaya koyuyor. BlackRock’ın küresel sabit gelirler baş yatırım yetkilisi Rick Rieder, “Tam ölçekli dolarsızlaşma, eğer gerçekleşirse, hala çok uzakta. Ancak bu riski artırabilecek bir dinamik var: artan devlet borcu.” değerlendirmesinde bulundu.