3I/ATLAS Kuyrukluyıldızı: Güneş Sistemi’ni Şaşırtan Yıldızlararası Cisim

Güneş Sistemi'nde yer alan üçüncü yıldızlararası cisim olan kuyrukluyıldız 3I/ATLAS, bilim dünyasını harekete geçirmeye devam ediyor. NASA ve Avrupa Uzay Ajansı'na (ESA) ait dört dev teleskop - Hubble, SPHEREx, JWST ve TESS - tarafından gerçekleştirilen gözlemler, bu gök cisminin şimdiye kadar keşfedilenlerden oldukça sıradışı özellikler sergilediğini ortaya koydu.

GİZEMLİ ERKEN UYANIŞ

3I/ATLAS, 1 Temmuz 2025'te keşfedilmiş olarak kaydedildi. Ancak TESS verilerinin analizleri, cismin aslında Mayıs ayında görüntülendiğini ve o dönemde Jüpiter yörüngesinin ötesinde, yaklaşık 6 astronomik birim uzaklıkta bile aktif olduğunu gösteriyor. Bu mesafe, kuyrukluyıldızların genellikle etkin hale geldiği 5 AU seviyesinin oldukça üzerindedir. Dolayısıyla 3I/ATLAS, planlanandan çok daha erken "uyanmış" gözüküyor.

KARBONDİOKSİT ZENGİNİ ATMOSFER
TESS'in sağladığı ipuçları, Ağustos ayında SPHEREx ve JWST tarafından doğrulandı. Yapılan ölçümler, kuyrukluyıldızın karbondioksit açısından olağanüstü zengin bir atmosfere sahip olduğunu ortaya çıkardı. JWST'nin elde ettiği verilere göre, suya oranla karbondioksit miktarı 8'e 1 oranında tespit edildi. Bu, şimdiye kadar bir kuyrukluyıldızda kaydedilen en yüksek oranlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Hubble tarafından gerçekleştirilen ölçümler, cismin çekirdeğinin yaklaşık 2,8 kilometre çapında olduğunu gösterirken, SPHEREx gözlemleri ise 23 kilometrelik bir gaz bulutunu işaret etti. Bilim insanları, bu durumun 3I/ATLAS'ın oluştuğu ortamın farklılıklarından veya çekirdekteki buzların yapısından kaynaklanabileceğini düşünüyor.

GÖZLER 29 EKİM'DE
Kuyrukluyıldız, 29 Ekim tarihinde Güneş'e en yakın noktasına ulaşacak. Ancak bu esnada, Dünya açısından Güneş'in arkasında kalacağı için gözlemler sınırlı kalacak. Yine de, Mars yörüngesindeki uzay araçlarının görüntü alma olasılığı bulunuyor. Asıl heyecan ise sonrasına dair: 3I/ATLAS, Güneş'i geçtikten sonra Dünya'ya en yakın konumuna yaklaşacak ve ardından Güneş Sistemi'nden çıkışına devam edecek. Üstelik Mart 2026'da, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan Juno uzay aracıyla bir kesişme ihtimali de gündemde. Bilim insanları, bu gizemli yolcunun sırlarını çözmek için dar zaman pencerelerini en verimli şekilde kullanmaya çabalıyor. 3I/ATLAS'ın yolculuğu, yıldızlararası nesneler hakkında edindiğimiz bilgileri köklü bir biçimde değiştirebilir.