Atilla Türkoğlu

"Doğu Anadolu Fay Hattı'nda Kritik Enerji Birikimi: Tehlike Çanları Çalıyor!"

Bingöl'de Meydana Gelen Depremler Üzerine Uzman Değerlendirmeleri

Bingöl'ün Kiğı ilçesinde 29 Mayıs'ta gerçekleşen 4,3 büyüklüğündeki ve 1 Haziran'da meydana gelen 4,4 büyüklüğündeki depremlerle ilgili yeni yorumlarda bulunan Dicle Üniversitesi (DÜ) Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Kavak, fay hatlarının sıkışmasının neticesinde oluşan kırılmaların bu depremleri tetiklediğini ifade etti.

Kavak, başta Doğu Anadolu Fay Hattı olmak üzere Bingöl ve çevresi gibi yerlerin enerjinin biriktiği alanlar arasında yer aldığını belirtti. Prof. Dr. Kavak, Doğu Anadolu Fay Hattı'nın Hatay'dan başlayarak Adıyaman ve Malatya üzerinden Bingöl’e kadar uzandığını vurgulayarak, "Bingöl-Karlıova bölgesi, Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşerek Karadeniz Bölgesi'nin alt sınırından Marmara Denizi'ne kadar devam etmektedir. Bu durum, Bingöl'deki sıkışmayı oluşturan Doğu Anadolu sınırı boyunca uzanan bir bindirme kuşağıdır ve buna 'Bitlis-Zagros' kuşağı denmektedir. Bu kuşak, Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nden İran’a kadar uzanır. Sürekli hareket eden bu yapılar, Anadolu topraklarını sıkıştırdığı için her yıl 4 santimetre kütlenin ileriye doğru ilerlemesi sonucunda ciddi bir enerji ortaya çıkıyor. Bu enerjinin açığa çıkması fay hatlarının kırılmasına yol açıyor." dedi.

"YOĞUN BİR ENERJİ BİRİKMİŞ DURUMDA"

Depremin ne zaman ve nasıl gerçekleşeceğini tahmin etmenin mümkün olmadığını dile getiren Kavak, enerji transferinin gerçekleştiğini ve bölgedeki sıkışmaların varlığını kaydetti. Kavak, "Şu anda en tehlikeli bölgelerimizden biri Bingöl ve çevresi. Bitlis-Zagros kuşağının hareketi ve Doğu Anadolu Fay Hattı'nın enerjiyi boşaltması söz konusu. Dolayısıyla Bingöl ve çevresinde deprem olasılığı yüksektir. Gelecek dönemde 6, uzun vadede 7 büyüklüğünde bir deprem yaşanabilir. Doğu Anadolu Fay Hattı boyunca yoğun bir enerji birikmiş durumda." diye belirtti.

"ÇEVRE İLLERDE FAZLA HİSSEDİLMEYECEK"

Fırat Üniversitesi (FÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Aksoy da Bingöl'ün Kiğı ilçesinde son günlerde meydana gelen sarsıntıların beklenen olası depremle ilişkili olmadığını ifade etti. Aksoy, bölgedeki depremlerin Kuzey Anadolu Fay Zonu üzerindeki Yedisu Segmenti ile Doğu Anadolu Fay Zonu arasında yer alan bağımsız fayların zaman zaman kırılmasıyla ortaya çıktığını söyledi.

Aksoy, bölgenin sismik aktivite açısından 24 Ocak 2020'de Elazığ'da meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki depremden bu yana yoğun bir hareketlilik gösterdiğini belirtti. Ayrıca, Bingöl'ün Karlıova ve Kiğı ilçeleri arasındaki Yedisu Segmenti ile Doğu Anadolu Fay Zonu arasında kalan bağımsız fayların 6'nın üzerinde deprem üretme kapasitesine sahip bulunmadığını ifade ederek, depremlerin büyüklüğünün fayların uzunluğu ve kırılma bölümlerinin uzunluğu ile bağlantılı olduğunu vurguladı.

Aksoy, "Kuzeyde Yedisu Segmenti'nin bir sismik boşluk olarak durmakta olduğunu biliyoruz ve uzun süredir deprem üretmedi. Güneyde Palu ve Bingöl arasındaki Doğu Anadolu Fay Zonu'nda da uzun zamandır bir sarsıntı meydana gelmediği biliniyor. Yıkıcı etkiler ortaya çıkarabilecek, 6,5 büyüklüğünün üzerindeki depremleri bu fayların üzerinde beklemek gerekmektedir." sözleriyle, bölgedeki en riskli fayların Yedisu Segmenti ile Doğu Anadolu Fay Zonu'nun Palu-Bingöl arasındaki kısmında bulunduğunu sözlerine ekledi.