DJ'den Devrimci Liderliğe: Nepal'de Z Kuşağının İktidar Yolculuğu Nasıl Başladı?

Nepal'deki Protestolar Yolsuzluk İddialarıyla Patlak Verdi

Nepal'de yolsuzlukla ilgili tartışmaların ardından sosyal medya platformlarına getirilen yasakla 8 Eylül'de başlayan geniş çaplı protestolar, kısa sürede şiddetli çatışmalara dönüştü. Bu süreçte, bazı politikacıların ikametgahları tahrip edilerek, parlamento binasına da ateş açıldı.

Protestocuların çoğunun 20'li yaşlarında olması sebebiyle “Z kuşağı” hareketi olarak adlandırılan genç yetişkinlerin eylemleri neticesinde sosyal medya yasaklaması geri alındı. Ancak, protestolar "değişim" talebiyle devam etti.

Gösteriler sırasında en az 72 kişinin yaşamını yitirdiği, 1.300'den fazla kişinin de yaralandığı bildirildi.

"Hami Nepal" Grubu Protesto Hareketini Başlattı

Protestoların tetikleyicisi, eski bir DJ'in, popüler bir sosyal medya uygulaması aracılığıyla kitlesel protesto çağrısı yapması oldu. Bu girişim, ülkenin yeni geçici yönetimini oluşturma konusunda beklenmedik bir güç kazanmalarını sağladı.

Hami Nepal (Biz Nepaliz) adlı grubun 36 yaşındaki kurucusu Sudan Gurung, Discord ve Instagram uygulamalarını kullanarak, Başbakan K.P. Sharma Oli'yi istifaya zorlayan büyük çaplı gösterileri artırdı. Eylemler, Nepal'i son yılların en ağır siyasi krizine sürükledi.

Grup, yasaklı platformlara erişim sağlamak için VPN kullanarak on binlerce gence ulaşan protesto çağrıları yaptılar. Gösteriler giderek şiddet içerikli hale gelince, grup, "yalan haber" olarak nitelendirdikleri mesajları tespit ederek hastanelerin iletişim numaralarını paylaştı.

Güvenlik nedeniyle takma adlarla faaliyet gösteren Hami Nepal üyeleri, Gurung ve diğer liderlerinin, 5 Mart'ta yapılması öngörülen seçimler öncesinde yeni geçici yönetimin atanmasında üst düzey kararların alınmasında kritik bir rol oynadıklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı ve Orduyu İkna Etmeyi Başardılar

Grubun üç üyesi, Gurung ve takımının, ülkede yolsuzluğa karşı sert mücadele eden eski Başyargıç Sushila Karki'yi, Nepal'in ilk kadın geçici başbakanı olarak atamak için Cumhurbaşkanı ve ordu komutanı ile ikna görüşmeleri yaptığını ifade etti.

Gurung, perşembe günkü protestodan bu yana gerçekleştirdiği ilk basın toplantısında, "İktidarın halkın elinde olmasını sağlayacak ve yolsuzluk yapan tüm politikacıları adalete teslim edeceğim" şeklinde bir taahhütte bulundu.

Hami Nepal üyeleri, Gurung ve ekibinin önemli kabine pozisyonlarını belirlemek üzere toplantılar yaptığını ve önceki yönetim tarafından atanan bazı hükümet yetkililerinin görevden alınmasını önerdiklerini açıkladı.

Bir üye, “Karki ile grup üyeleri arasındaki müzakereler sürüyor. Kabineyi yakında netleştireceğiz” dedi. Hami Nepal, Instagram'dan yapılan açıklamada, "Süreç, yetenekli ve becerikli gençlerden oluşması amacıyla dikkatlice yürütülüyor" ifadesine yer verdi.

Depremde de Yardıma Koşan Gurung

Z kuşağından daha yaşlı olan Gurung ve ekibi, kabineye dahil olmayacaklarını, ancak ilerideki karar alma süreçlerine katkıda bulunmak istediklerini belirtti.

26 yaşındaki gönüllü Ronesh Pradhan, "Politikacı olmak istemiyoruz. Sudan Gurung sadece ‘Z kuşağı’na yardım ediyordu ve biz yalnızca ulusun sesi olmak istiyoruz, liderlik pozisyonlarına ilgi duymuyoruz" dedi.

Hami Nepal'i kurmadan önce DJ olan Gurung, 2015 yılında Nepal tarihinin en büyük depreminde 9 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesi ve COVID-19 pandemisi sürecinde sivil yardım organizasyonları düzenlemişti.

İlk Kadın Başbakanın Açıklamaları

Karki, "Gen Z" hareketi kapsamındaki protestocuların liderleriyle varılan anlaşmanın ardından göreve başlamak için cuma günü yemin etti.

Bu görevde altı aydan fazla kalmayı planlamadığını dile getiren Karki, “Bu görevi istememiştim. Sokaklardan gelen talepler üzerine kabul etmek zorunda kaldım” dedi ve gelecek yıl 5 Mart'ta yapılacak seçimlerin ardından yeni kurulan hükümete görevi devredeceğini ifade etti.

Karki, "Gen Z neslinin düşünce yapısına göre hareket etmeliyiz" derken, "Bu grubun talebi yolsuzluğun sona ermesi, iyi yönetişim ve ekonomik eşitlik" şeklinde konuştu.

Ama ekledi: “Utanç duyuyorum. Bu temel yapıları tahrip edenler eğer Nepalli ise, nasıl Nepalli olarak adlandırılabilirler?"

Parlamento Yangınla Yüzleşiyor, Zorlu Bir Görev Bekliyor

BBC'nin haberine göre, eski Yüksek Mahkeme başkanı olarak bilinen Karki, temiz bir imaja sahip olduğu düşünülüyor. Ancak, yaklaşık 11 aylık görev süresince bir azil meselesiyle karşılaşarak tartışmaların merkezi haline geldi. Şimdi Karki ve kabinesi, değişim talep eden Z kuşağı protestocularını ve Nepal'deki genç demokrasinin ile anayasal düzenin bozulmasından endişe eden diğer kesimleri yatıştırmanın yanı sıra, kanun ve düzeni yeniden sağlamak, saldırıya uğrayan parlamentoyu ve diğer kritik yapıları yeniden inşa etmek gibi birçok zorlukla mücadele edecek.

"Yargının Bağımsızlığını Sağlayacağız"

Kendi aralarındaki Discord mesajlaşmalarını ve 160 binden fazla takipçisi olan Instagram hesaplarını yöneten ekip üyeleri arasında 24 yaşındaki kafe sahibi Ojaswi Raj Thapa ve hukuk mezunu Rehan Raj Dangal da bulunuyor. Protesto hareketinin liderlerinden biri olarak kendini göstermeye başlayan Thapa, Reuters'a verdiği röportajda, yargının bağımsız olmadığını vurguladı ve geçici hükümet kurulduktan sonra yargının özgürlüğünü sağlamak için taviz vermeyeceklerini belirtti.

Perşembe günü yaptığı açıklamada, "Anayasada bazı değişiklikler yapmamız gerekebilir, ancak anayasayı feshetmek istemiyoruz" ifadelerini kullandı.