Cemre Duman

"Denizlerde Gizli Tehlike: 5 Yılda 90 Bin Petrol Sızıntısı"

Gemilerden Kaynaklanan Petrol Sızıntıları Artıyor

Dünya çapında gemilerden kaynaklanan petrol sızıntılarının boyutu, son bilimsel çalışmalarla yeniden dikkat çekti. 2014 ile 2019 yılları arasında gerçekleştirilen uydu görüntü analizi, toplamda 90 binden fazla petrol sızıntısının meydana geldiğini gösterdi.

Fakat bu olayların yalnızca 474’ü resmi kayıtlara girdi. Bu da kirliliğin yalnızca yüzde 0,5’inin bildirildiği anlamına geliyor.

Guardian ve Watershed Investigations tarafından, denizcilik verilerini sunan Lloyd’s List ile uydu görüntülerine dayanan bilimsel araştırmaların karşılaştırıldığı bir analiz, bildirilmeyen kirliliğin boyutunu ortaya koydu.

Florida Eyalet Üniversitesi'nin araştırması, sızıntıların çoğunluğunun yasadışı olduğunu ve uluslararası kirlilik sınırlarını en az üç kat aştığını tespit etti. Araştırmalara göre, bu sızıntıların büyük bir kısmı, gemilerin dengesini sağlamak amacıyla kasıtlı olarak boşaltılan petrol içeren sintine suyundan kaynaklanıyor.

YAPTIRIMLAR YETERSİZ KALIYOR
Bu çalışma, bahsi geçen sızıntıların yalnızca küçük bir bölümünün, uluslararası Marpol Sözleşmesi çerçevesinde yaptırımlara tabi olduğunu kaydediyor. Avrupa Sayıştayı, Mart ayında yayımladığı raporda, Avrupa Birliği (AB) sularındaki petrol sızıntılarına karşı yeterli yaptırımların uygulanmadığını vurgulamıştı. AB ülkeleri, uydu sistemleriyle tespit edilen sızıntıların sadece yarısını kontrol etti ve bu vakaların yalnızca yüzde 7’sinde kirliliği doğruladı.

AFRİKA KIYILARINDA DA TABLO AYNI
2021-2022 yıllarında yapılan başka bir çalışma, Batı Afrika kıyılarında uydu görüntülerinde tespit edilen petrol sızıntılarının yüzde 16’sının gemilerden kaynaklandığını ortaya koydu. Buna rağmen, uluslararası yetkililer bu süre zarfında herhangi bir olay kaydı tutmadı.

DENİZCİLER VE UZMANLAR UYARIYOR
Petrol sızıntılarının büyük kısmının, gemilerin alt kısmındaki sintine suyunun arıtılmadan denize boşaltılmasıyla ortaya çıktığı bilinmekte. Yüksek maliyetler ve zaman baskısı nedeniyle bazı gemiler, bu atıkları limana boşaltmak yerine doğrudan denize salmayı tercih ediyor. Adının açıklanmasını istemeyen bir denizci, “Bazı gemilerde sintine sürekli doluyor ve arıtma süreci zaman aldığı için devre dışı bırakılıyor. Ticari baskılar çok yüksek; bu nedenle kâr uğruna çevre göz ardı edilebiliyor,” diye belirtti. Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Marpol Sözleşmesi doğrultusunda her geminin petrol ve sintine boşaltımlarını kayıt altına almak zorunda olduğunu vurguladı. Denetim ve yaptırım sorumluluğu, bayrak ve liman devletlerine aittir. Oceana UK İcra Direktörü Hugo Tagholm, “Gemilerden kaynaklanan bu zehirli kirlilik kabul edilemez düzeyde. Deniz yaşamını korumak ve iklim krize karşı mücadele etmek için fosil yakıt bağımlılığına son vermeliyiz” çağrısında bulundu.