Yasemin Döngü

Demansın Gizli Belirtisi: Sohbet Anında Fark Edilen İşaretler

Demansın Gizli Belirtisi: Sohbet Anında Fark Edilen İşaretler

Demansın İlk Belirtileri: Günlük Konuşmalarda Dikkat Edilmesi Gereken İşaretler

Demans genelde hafıza kaybı, yön bulma zorluğu ya da yüzleri tanıyamama gibi durumlarla ilişkilendirilse de, hastalığın göstergeleri daha ince detaylarda saklı olabilir. Son araştırmalar ve uzmanların gözlemleri, gündelik sohbetlerde fark edilen küçük bozuklukların demansın erken belirtileri olabileceğini göstermektedir.

Sohbetlerde belirgin olarak ortaya çıkan bu değişimler; doğru kelimeleri bulmada zorluk, aynı hikâyelerin sürekli tekrar edilmesi, konular arasında bağlantı kurmada sıkıntı veya konuşmalardan tamamen çekilme şeklinde kendini gösterebiliyor. Çoğu zaman “yalnızca yaşlanma” belirtileri olarak algılansa da, bu küçük ipuçları erken teşhis için kritik bir önem taşımaktadır.

Gündelik konuşmalarda sıklıkla belirsiz kelimelerin kullanılması veya tanıdık kelimelerin yerine farklı tanımlar getirilmesi, demansın alameti olabilir. Örneğin, "mikrodalga" yerine "yemeği ısıtan şey" ifadesinin kullanılması, geçici bir unutkanlıktan öte, tanıdık kelimeleri hatırlamakta yaşanan sıkıntıyı gösteriyor olabilir. Aynı konuşmaların kısa aralıklarla tekrar edilmesi ise kısa süreli hafıza sorunlarına işaret edebilir.

Demansın bir diğer erken belirtisi ise sohbet akışının sürdürülmesinde yaşanan zorluklardır. Kişinin aniden tamamen farklı bir konuya geçmesi, kelime ararken sıkça “şey”, “yani” gibi dolgu sözcüklerini kullanması veya cümle içerisinde duraksaması dikkat çekici olabilir. Yakın çevresinin isimlerini karıştırmak ya da unvanları yanlış kullanmak da bu sürecin habercisi olmaktadır.

Zamanla, bazı bireyler sosyal ortamlardan uzak durmayı seçebilir. Daha önce tartışmalara yön veren ve kalabalık ortamlarda kendine güvenle yer bulan kişiler, artık sadece başını sallayıp gülümsemekle yetinebilir. Bu durum sadece yorgunluk ya da isteksizlik değil, bilişsel güçlüklerin bir sonucu da olabilir.
Bu küçük belirtiler genellikle göz ardı edilse de, onları fark etmek ve üzerine düşünmek büyük önem taşımaktadır. Uzmanlar, erken teşhisin kişiye uygun tedavi, aile içi planlama ve duygusal destek sağlama açısından hayati olduğunu vurgulamaktadır.

Uzmanların belirttiğine göre, bu belirtiler tek başına bir teşhis oluşturmaz. Ancak yine de tekrarlanan bir durum gözlemleniyorsa, not alarak bir uzmana danışmak önemlidir. Sevilen birine bu konuda yaklaşırken ise nazik ve destekleyici bir dil kullanmak büyük önem taşır: “Son zamanlarda bazı durumlar dikkatimi çekti. Her şey yolunda mı, merak ettim.”


Bir sağlık kontrolü ile vitamin eksikliği, ilaç yan etkisi veya stres gibi diğer nedenler de elenebilir. Ancak en önemlisi, kişi içinde bir şeylerin yolunda gitmediğini hissedebilir. Bu nedenle anlayış, sabır ve destek sürecin en değerli parçaları arasında yer almaktadır.