Bulgaristan'da Yatırımlar Dip Yüzde! Ne Oluyor?

Bulgaristan Yatırım Durgunluğu Yaşıyor

Bulgaristan, yatırımlarda belirgin bir duraklama süreci yaşıyor ve üretken sermayeye yapılacak harcamaların 2024 yılı itibarıyla GSYİH'nın yaklaşık yüzde 18'ine ulaşması bekleniyor. Hırvatistan ve Romanya gibi komşu ülkelerle kıyaslandığında, Bulgaristan'ın yatırım skalasında 5-6 puan geride kaldığı görülüyor.
Ekonomik Analiz Konseyi Sekreteri Doç. Plamen Nenov, Bloomberg TV Bulgaristan'da gerçekleştirdiği açıklamada, bu duraklamanın temel nedenlerinden birinin Bulgar şirketlerinin makine ve ekipman yatırımlarındaki düşük seviyeler olduğunu ifade etti.
Prof. Nenov, Atanas Pekanov ve Daniel Vassilev ile birlikte yürüttükleri Avrupa sübvansiyonlarının Bulgaristan'ın ekonomik büyümesine etkilerini inceleyen ortak çalışmanın ana bulgularını paylaştı. Pandemi öncesi yapılan bir anketten alıntı yaparak, Bulgar işletmelerinin yüzde 80'inin Avrupa standardı açısından eski olarak kabul edilen makinelerle çalıştığını vurguladı. Ayrıca, finansmana erişimde yaşanan sistemik zorlukların (banka kredileri ve KOBİ'ler için öz sermaye kısıtlamaları) modern teknolojilere yatırım yapma konusunda ciddi engeller oluşturduğunu belirtti.
BANKALAR EURO'YA GEÇİŞ SONRASI RAHATLAYABİLİR
Bulgaristan'ın 1 Ocak'tan itibaren Euro'ya geçiş yapmasının ardından, bankalar için asgari rezerv gerekliliklerinde bir düşüş yaşanmasıyla kredi koşullarında iyileşme bekleniyor. Ancak Prof. Nenov, şirket kârlarının artışının ve verimliliğin yatırım kararları üzerindeki etkisinin daha belirgin olabileceğini öne sürdü.
Öz sermaye destekleyici olarak işlev gören "İnovasyon ve Rekabetçilik" Operasyonel Programı (OPIC) kapsamındaki hibelerin önemine dikkat çekti. Bu hibelerin, yatırımların, satışların, kârların ve işgücü verimliliğinin artırılmasına yardımcı olarak sürekli bir olumlu etki oluşturduğunu ifade etti. Ancak, sübvansiyonların evrensel bir çözüm sunmadığını ve daha çok sağlam uzun vadeli yatırım potansiyeline sahip firmalara yönelik olarak dikkatlice yönlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
YAPISAL REFORM TAVSİYESİ
Analizde Bulgaristan finans piyasalarının işleyişini geliştirmek için gerekli yapısal reformlar da öneriliyor. Prof. Nenov, yargı sisteminin iyileştirilmesi, borsa yapılandırmalarının etkin hale getirilmesi ve yatırımcılar için daha cazip hale getirilmesinin işletmelerin bu kaynaklardan finansman sağlamaya teşvik edebileceğini belirtti.
Bir diğer tavsiye de kamu fonlarının hibeler, kredi garantileri, ihracat destekleri ve öz sermaye finansmanı gibi hedef odaklı araçlar aracılığıyla daha esnek bir biçimde yönetilmesi yönünde. Analistler, yüksek gelişim potansiyeline sahip şirketleri desteklemek için politikaların daha hedefli hale getirilmesini öneriyor. Prof. Nenov, muhasebe mevzuatında uygulanan hızlandırılmış amortismanın, daha fazla yatırım gerçekleştiren şirketlere daha yüksek vergi indirimleri sunarak yatırım iştahını artırabilecek etkili bir araç olabileceğini belirtti.