Atilla Türkoğlu

Böbreklere Zarar Veren 7 Alışkanlık: Çoğu Kişi Farkında Değil!

Böbreklere Zarar Veren 7 Alışkanlık: Çoğu Kişi Farkında Değil!

Böbrek Sağlığınızı Tehdit Eden Günlük Alışkanlıklar

'Sessiz katil' olarak adlandırılan böbrek hastalığı, dünya çapında en az tanınan sağlık problemlerinden biridir. Bu durumun sebebi, hastalığın nadir görülmesi değil, aksine göz ardı edilmesidir. Uluslararası Nefroloji Derneği'nin raporuna göre, böbrek hastalığı dünya genelinde 850 milyondan fazla insanı etkilediği belirtilmektedir. Bu rakam, hem kronik böbrek hastalığını (KBH) hem de akut böbrek yetmezliğini (ABH) içermektedir. Hastalığın belirtileri ortaya çıkmadan önce, bireyler böbrek fonksiyonlarının %90'ına kadarını kaybedebilirler.

Böbrek zorlanması veya kronik böbrek hastalığı (KBH) vakalarının çoğu, genellikle böbrek sağlığımızla pek ilişkilendirmediğimiz yaygın alışkanlıklardan kaynaklanmaktadır. Bu alışkanlıkların farkına vararak değiştirilmesi ve erken belirtilerin tespit edilmesi, daha fazla zarar görmeden zamanında tıbbi müdahaleyi sağlayabilir.

Bu kılavuzda, böbreklere sessizce zarar veren yedi günlük alışkanlığı inceleyecek ve bu alışkanlıkların nasıl olumsuz etki yarattığını açıklayarak dikkate almanız gereken erken uyarı işaretlerini vurgulayacağız. Amaç, sağlık sorunları ilerlemeden önce böbreklerinizi korumanız için sizlere uygulanabilir ve basit bir anlayış sunmaktır.

Yeterli sıvı tüketmemek, böbreklerin idrarı yoğunlaştırmak ve atıkları temizlemek için daha çok çalışmasına yol açmaktadır. Özellikle sıcak hava koşullarında veya yoğun fiziksel etkinlikler sırasında sürekli olarak susuz kalmak, zamanla böbreklere zarar verebilir. Kronik hale gelen susuzluk, hatta küçük düzeydeki susuzluk bile bu zararı artırabilir. İdrarın koyu veya az olması, vücudunuzun sıvıya ihtiyacı olduğunun bir göstergesidir.

Özellikle gazlı ve tatlandırılmış içeceklerden alınan yüksek şeker, insülin direncini, ürik asit seviyelerini ve metabolik stresi artırarak dolaylı yoldan böbreklere zarar vermektedir. Yeni yapılan bir araştırma, soda ve şeker ile fosfat bakımından zengin işlenmiş gıdaların böbreklere nasıl zararlı etkilerde bulunduğunu ortaya koymuştur.

Protein hayati öneme sahiptir, ancak aşırı miktarda (özellikle hayvansal kaynaklı) alımı, böbreklerin daha fazla atık filtrelemesine yol açmaktadır. Ayrıca, fosfor katkı maddeleri açısından zengin olan gıdalar (işlenmiş eta, gazlı içecekler ve paketli ürünlerde yaygındır) böbrek fonksiyonu zayıflamış kişiler için durumu daha da kötüleştirebilir.

Steroid içermeyen anti-inflamatuar ilaçlar (ibuprofen, naproksen, aspirin gibi bazı reçetesiz ağrı kesiciler) böbreklere giden kan akışını azaltmakta, bu irtifa ile birlikte uygulandığında hem akut hem de kronik hasara yol açabilmektedir. Çoğu insan bu ilaçları baş ağrısı, ağrı ya da hafif rahatsızlıklar için almaktadır; ancak sürekli veya uzun süreli kullanımları ciddi zararlara neden olabilir.
KRONİK STRES VE UYKUSUZLUK
Uyku, bedenimizin kendini onarma dönemidir. Kronik yetersiz uyku, stres ile birleştiğinde hipertansiyon, metabolik stres ve iltihapla bağlantılı hale gelir; bunların hepsi böbreklere dolaylı olarak zarar vermektedir. Zamanla, bozulmuş sirkadiyen ritim ve hormonal dengesizlik böbrek yetmezliğini hızlandırabilir.

Sigara içmek, böbrek kan damarlarını daraltarak oksidatif stresi artırır. Yüksek miktarda alkol ise vücudu susuz bırakabilir ve kan basıncını olumsuz etkileyebilir. Bu yaşam tarzı faktörleri, kan damarlarını daraltır, oksidatif hasarı teşvik eder ve diyabet veya hipertansiyon riskini artırır; bu unsurlar böbrek hastalığının önde gelen nedenleri arasındadır. Açık bir hastalık olmasa dahi, bu tür stres faktörlerine sürekli maruz kalmak böbreklerin dayanıklılığını azaltmaktadır.
Bu makale sadece bilgi verme amacıyla hazırlanmış olup, doktor tavsiyesi olarak kabul edilmemelidir. Makalenin içeriğinden doğan herhangi bir teşhis için ntv.com.tr sorumlu tutulamaz. Sağlık sorunlarınız varsa lütfen doktorunuza başvurun.