Murat Çağrı

Bilim Dünyasından Müjdeli Haber: Haftada İki Kez Bu Alışkanlık, Bunama Riskini Düşürüyor!

Bilim Dünyasından Müjdeli Haber: Haftada İki Kez Bu Alışkanlık, Bunama Riskini Düşürüyor!

Queensland Üniversitesi'nin gerçekleştirdiği yeni bir araştırma, bunamadan korunmanın dört temel yöntemini ortaya koymaktadır. Bunlar; yeterli protein alımı, düzenli egzersiz, kronik sağlık sorunlarının tedavisi ve sağlam sosyal ilişkiler kurmaktır. Bu unsurlar, yaşlı bireylerin bilişsel hastalıklara yakalanma riskini azaltmaktadır.

İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde 30 bin kişi üzerinde yapılan dört farklı araştırma, protein açısından zengin bir diyetin demansa yakalanma olasılığını düşüren en önemli faktörlerden biri olduğunu göstermektedir. Uzmanlar, yaşlı bireylerin vücut ağırlıklarının her kilogramı için günde 1 ila 1,5 gram protein tüketmelerini önermektedir. Yüksek protein içeriğine sahip gıda maddeleri arasında fasulye, baklagiller, balık, yumurta ve yağsız et yer almaktadır.

65 yaş üzerindeki bireylerin haftada 150 dakika orta şiddette egzersiz (yürüyüş veya bisiklet) yapmaları, ya da 75 dakika yüksek şiddette egzersiz (koşu veya yüzme) gerçekleştirmeleri önerilmektedir. Ayrıca, haftada iki kez kas güçlendirici egzersizler de yapılması gerektiği vurgulanmaktadır.

Kalp hastalığı, diyabet ve artrit gibi kronik hastalıkların tedavisi ise oldukça önemlidir. Aile, arkadaşlar veya toplulukla güçlü sosyal bağlar kurmak, ruh sağlığını iyileştirmenin yanı sıra zihnin aktif kalmasına da yardımcı olmaktadır.

Demans riski, özellikle 65 yaş ve sonrasında artış göstermektedir. Yaşlanma, beyin hücrelerinin zarar görmesine ve sayılarının azalmasına neden olabilir. Yaş ilerledikçe, demans hastalıkları da daha yaygın hale gelir. Aile geçmişinde demans bulunan bireylerin hastalığa yakalanma riski daha fazladır. Özellikle Alzheimer hastalığı gibi durumlar, genetik faktörlerle bağlantılı olabilir. Genetik faktörler, beyinde bazı proteinlerin birikmesine yol açarak demans için zemin hazırlayabilir.

Yüksek tansiyon (hipertansiyon), şeker hastalığı (diyabet), yüksek kolesterol ve kalp rahatsızlıkları, beyin sağlığını olumsuz etkilemekte ve demans gelişim riskini artırabilmektedir. Bu hastalıklar, beyin damarlarına zarar vererek, zihinsel bozuklukların ortaya çıkmasına yol açabilir. Sigara kullanmak ve aşırı alkol tüketimi, beynin işlevselliğine zarar vererek demans riskini artırmaktadır. Sigara, beyin hücrelerine oksijen taşımada zorluk yaratırken, alkol nörotransmitterlerin işlevini bozmaktadır.

Düzenli egzersiz yapmamak, beyin sağlığını olumsuz etkileyerek demans riskini arttırabilir. Obezitenin ise, beynin bilişsel işlevlerinde bozulmalara yol açarak demansa neden olabileceği belirtilmektedir.

Beyni yeterince meşgul etmeyen bir yaşam tarzı, demans riskini arttırabilir. Düzenli okuma, problem çözme ve sosyal etkileşim gibi zihinsel aktiviteler, beyin sağlığını korumak için önemlidir. B12 vitamini eksikliği, beyin fonksiyonlarını olumsuz etkileyebilir ve demans belirtilerinin ortaya çıkmasına yol açabilir. Düşük antioksidan seviyeleri ve omega-3 yağ asitleri bakımından fakir bir diyet, beyin sağlığını tehlikeye atabilir.

Demansın kesin bir tedavisi henüz bulunmamaktadır, ancak hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya ve belirtileri hafifletmeye yönelik bazı tedavi yöntemleri mevcuttur.