Bilim Dünyasında Çığır Açan Başarı: Evrenin İlk Molekülleri Yeniden Üretildi!

Yıldızların Kökenine Dair Yeni Bulgular Bilim Dünyasını Şaşırttı

Bilim insanlarının gerçekleştirdiği yeni araştırmalar, yıldızların kökenine dair mevcut anlayışa büyük bir darbe vurdu.

"Astronomy and Astrophysics" dergisinde yayımlanan bu çalışmalara göre, Güneş'in erken evrendeki kimyası hakkında yeniden bir değerlendirme yapılması gerekiyor.

Büyük Patlama'nın hemen ardından, 13,8 milyar yıl önce evren, oldukça yüksek sıcaklıklara ulaşmıştı. Birkaç saniye içinde, bu sıcaklık, ilk elementler olan hidrojen ve helyumun oluşumuna yetecek seviyeye düştü. Yüz binlerce yıl sonra evren, bu elementlerin atomlarının değişik yapıların elektronlarıyla birleşerek moleküller meydana getirebileceği kadar soğumaktaydı.
Araştırmalara göre, ilk oluşan molekül, helyum hidrit iyonu oldu. Bu iyon, günümüzde evrende en bol bulunan molekül olan moleküler hidrojenin oluşması için gereklidir.

Çarpışma ve Isı Salınımı Zorunlu
Helyum hidrit iyonları ve moleküler hidrojen, ilk yıldızların evrimi açısından milyonlarca yıl sonra kritik bir rol oynamaktaydı. Bir protoyıldızda, yıldızların kendi enerjilerini üretmeye başladıkları füzyon sürecinin başlaması için atomların ve moleküllerin birbirleriyle çarpışarak ısı salmaları gerekmektedir. Bu süreç, 10 bin santigrat derecenin altında verimli bir şekilde gerçekleşmezken, helyum hidrit iyonları düşük sıcaklıklarda bile bu süreci hızlandırmada oldukça etkili olup, bu durum onları erken evrede yıldız oluşumunda muhtemel bir faktör haline getiriyor. Bilim insanları, bu iyonların sayısının erken astrogenezi önemli derecede hızlandırmış ve verimliliği artırmış olabileceğini ifade ediyor.
Yeni araştırmada, bilim insanları, iyonları ağır hidrojen ile çarpıştırmadan önce 60 saniyeye kadar -267 dereceye düşürerek erken helyum hidrit reaksiyonlarını yeniden oluşturdular. Yıldızlardaki füzyonu tetikleyen çarpışmalara benzer bu çarpışmaların, parçacıkların sıcaklığına nasıl etki ettiğini incelediler.
Parçacıkların reaksiyon hızlarının düşük sıcaklıklarda azalmadığını gözlemleyen araştırmacılar, bu bulgunun eski teorilerle çeliştiğini belirtti.

Daha Önce Düşünülenden Önemli Rol Oynamış
Almanya'daki Max Planck Nükleer Fizik Enstitüsü'nde nükleer fizikçi ve çalışmanın ortak yazarı Holger Krekel, "Önceki teoriler, düşük sıcaklıklarda reaksiyon olasılığında kayda değer bir azalma öngörüyordu; ancak deneysel olarak veya yeni teorik hesaplamalarla bunu doğrulayamadık," şeklinde konuştu.
Krekel, helyum hidrit iyonlarının davranışına dair bu keşfin, yıldızların erken evrede nasıl meydana geldiği konusunda mevcut anlayışı sorguladığını, "Bu iyonların diğer atomlarla tepkimeleri, erken evrenin kimyasında geçmişte düşünülenden çok daha önemli bir rol oynamış gibi görünüyor," şeklinde aktardı.