Atilla Türkoğlu

Bezos'un 100 Milyon Dolarlık Uydusu Uzayda Gizemli Bir Şekilde Kayboldu

Bezos'un 100 Milyon Dolarlık Uydusu Uzayda Gizemli Bir Şekilde Kayboldu

Jeff Bezos Destekli İklim Görevi Yürüten Uydu Uzayda Kayboldu

Yeni Zelanda yetkilileri, Amazon'un kurucusu milyarder Jeff Bezos'un desteklediği bir uydunun, iklim krizi ile ilgili önemli bir görev yürütürken uzayda kaybolduğunu bildirdi.

Sera gazı emisyonlarını "eşsiz bir çözünürlükle" ölçmek amacıyla tasarlanan MethaneSAT isimli bu uzay aracı, Yeni Zelanda hükümeti ve ABD merkezli Çevresel Savunma Fonu tarafından finansman sağlanarak yürütülüyordu.

Bununla birlikte, teknik sorunlarla karşılaşan uydunun, yer kontrol ekibiyle bağlantısı kısa süre önce tamamen kesildi.

ÇALIŞMALAR DEVAM EDECEK

Yeni Zelanda Uzay Ajansı'ndan kıdemli yetkili Andrew Johnson, "Bu açıkça üzücü bir gelişme. Uzay sektörü ile ilgilenen herkes bilir ki, uzay doğası gereği zorludur; her girişim (başarılı veya başarısız) bilgi sınırlarımızı ve yeteneklerimizi genişletir" açıklamasında bulundu.

Projenin lideri olan Çevresel Savunma Fonu, bu durumu "zor bir haber" olarak değerlendirirken, metan izleme çalışmalarının devam edeceğini duyurdu.

MethaneSAT, dünya atmosferinde ısıyı hapsederek iklim değişikliğine katkıda bulunan güçlü sera gazı metanın emisyonlarını ölçmek için geliştirilmişti. Özellikle petrol ve doğalgaz sahalarından salınan metan miktarını doğru bir şekilde tahmin etmek, uzun zamandır büyük bir zorluk teşkil ediyordu.

MethaneSAT ekibi, uydunun "dünyanın dört bir yanındaki petrol ve doğalgaz üretim bölgelerinde metan emisyonlarını ölçen en ileri seviyedeki uydulardan biri" olduğunu vurguladı.

İLK VERİLER ŞAŞIRTICI

Proje lideri Steven Hamburg, uydudan elde edilen ilk verilerin "şaşırtıcı" olduğunu ifade etti. Hamburg, LinkedIn'de yaptığı açıklamada, Teksas ve New Mexico'daki Permian Havzası'ndaki son ölçümlerde, ABD Çevre Koruma Ajansı'nın tahminlerinden üç ila beş kat daha yüksek emisyon değerleri belirlendiğini, Güney Hazar bölgesinde ise kaydedilen rakamların 10 katından fazla emisyon gözlemlendiğini aktardı.

Mart 2024'te California'dan fırlatılan SpaceX roketiyle uzaya gönderilen MethaneSAT ile 20 Haziran'da bağlantı kesildi. Ekipten yapılan açıklamada, bu hafta başında uydunun tüm gücünü kaybettiği ve "muhtemelen geri getirilemeyeceği" doğrulandı. MethaneSAT yetkilileri, kaybolan iletişime dair kapsamlı bir teknik inceleme yapıldığını ve elde edilen bulguların paylaşılacağını duyurdu.

Beklenenden daha kısa sürede görevini tamamlamış olmasına rağmen, MethaneSAT ekibi bu durumu "bilimsel ve teknolojik açıdan olağanüstü bir başarı" olarak değerlendirdi.

Jeff Bezos, projesine kendi bağış kuruluşu Earth Fund aracılığıyla 100 milyon doların üzerinde kaynak sağlamıştı. Ancak uydu, teknik arızalar sebebiyle sık sık kendiliğinden uyku moduna geçerek mühendisleri uzun süreli reset işlemleri yapmaya zorladı ve üç iticisinden biri de arızalandı.