Başıboş gezegen şaşırtıyor: Saniyeler içinde büyüme rekoru!

Dünyanın Dört Bir Yanından Bir Başka Hızla Büyüyen Gezegene Sıcak Gelişmeler

Dünya'dan 620 ışık yılı uzaklıkta yer alan başıboş bir gezegen, tarihin en büyük "büyüme atağı" ile karşı karşıya kaldı.

Cha 1107-7626 olarak adlandırılan bu gezegen, birkaç aylık olağanüstü bir süreçte saniyede altı milyar ton gaz ve tozu emerek kütlesini hızla artırmayı başardı.

YILDIZSIZ, YALNIZ BİR DEV

Cha 1107-7626, Güney Yarımküre'deki Kameleon takımyıldızında yer alıyor. "Rogue planet" (başıboş gezegen) olarak sınıflandırılan bu tür gökcisimleri, Güneş benzeri bir yıldızın etrafında döngüsel bir hareket sergilemek yerine uzay boşluğu içinde serbest bir şekilde dolaşıyor.
Bu gezegen, çevresini saran gaz ve toz bulutunun sağladığı 'akresyon' süreci aracılığıyla besleniyor. Bu eşsiz gözlem, Avrupa Güney Gözlemevi'nin (ESO) Çok Büyük Teleskobu yardımıyla gerçekleştirildi.

Araştırmacılar, gezegenin büyüme hızının birkaç hafta içinde sekiz kat arttığını ve ağustos ayında zirve yaparak aylarca o seviyede kalmayı başardığını belirtiyor.

JÜPİTER'DEN 10 KAT BÜYÜK OLABİLİR

Çalışmanın ortak yazarlarından St Andrews Üniversitesi’nden Dr. Alexander Scholz, “Büyümenin asıl güçlü evreleri, gezegenin hala yoğun gaz ve toz bulutunun içinde gizli olduğu dönemde yaşanmıştır. Şu an gözlemlediğimiz ise büyümenin son evreleridir.” şeklinde açıklamada bulundu.

YILDIZLARA BENZER BİR BESLENME

Araştırmada dikkat çeken bir diğer bulgu, James Webb Uzay Teleskobu aracılığıyla elde edildi. Yapılan gözlemler, gezegenin manyetik alanının diskin iç kenarından gelen maddeleri gezegene yönlendirdiğini ortaya çıkardı. Bu durum, genç yıldızların gazı çekme yöntemine oldukça benzer bir karakter taşıyor.
Baş araştırmacı Dr. Victor Almendros-Abad, “Bu olay, bir gezegen kütlesindeki cisimde şimdiye kadar görülen en güçlü akresyon vakasıdır. İnsanlar genellikle gezegenleri sessiz ve durağan düşünür, fakat aslında çok daha hareketli ve dramatik sahnelere ev sahipliği yapabilmektedirler.” ifadelerini kullandı.

GEZEGEN Mİ, YILDIZ MI?

Bilim insanları, bu keşfin yıldızlarla başıboş gezegenler arasındaki çizgiyi belirsiz hale getirdiğini ifade ediyor.

Zira büyük gaz devlerinin, yıldızlara benzer şekilde çökerek kendi disklerini oluşturarak gelişebileceği düşünülmektedir. Hatta bazı büyük başıboş gezegenlerin, var olan maddelerden kendi küçük gezegenlerini oluşturarak "güneşsiz mini sistemler" meydana getirebileceği öne sürülüyor.