Ayasofya-i Kebir Camii'nde Yenilikler ve Teknoloji Kullanımı

İstanbul'un fethinin ardından cami olarak hizmet veren, 1934 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla müze haline getirilen, 10 Temmuz 2020'de Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile tekrar cami olarak ibadete açılan Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi'nde, tarihi yapının korunması ve güvenliğinin sağlanması amacıyla teknoloji ve yapay zekânın entegrasyonu ile çeşitli önlemler alınmaktadır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan düzenlemeler sayesinde hem yerli hem de yabancı ziyaretçilerin rahat bir deneyim yaşaması sağlanmıştır. Son teknoloji ile desteklenen güvenlik önlemleri, caminin fiziksel yapısının zarar görmesini önlemeyi amaçlamaktadır.

"300 KİŞİLİK EKİP HİZMETTE"

İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdür Yardımcısı Levent Çetin, Ayasofya'nın 5 yıl önce ibadete açıldığını hatırlatarak, burada görev yapan yaklaşık 300 kişilik ekibin varlığına dikkat çekti. Ekip, güvenlik ve temizlik personelinin yanı sıra ziyaretçiler için gerekli koordinasyonu sağlayan görevlileri de kapsıyor.

15 Ocak 2020 tarihi itibarıyla Ayasofya'da bir ziyaretçi yönetim planını uygulamaya koyduklarını vurgulayan Çetin, "Buradaki mimari elemanlara ve tarihi eserlere zarar vermeden fiziksel güvenlik tedbirleri alarak galeri katını ziyaretçilere açtık. Bu planla, ibadet ve ziyaret amaçlı gelen ziyaretçilerin giriş ve çıkışlarını ayrı tuttuk. Artık Ayasofya'nın girişinde uzun kuyruklar göremiyorsunuz." şeklinde konuştu.

"23 DİLDE SESLİ ANLATIM"

Çetin, ibadet için Ayasofya-i Kebir Camii'ne giriş ve çıkışların çok daha rahat hale geldiğini belirtirken, ziyaretçilerin mozaikleri ve diğer bölümleri daha kaliteli bir şekilde gezebildiklerini ifade etti. 15 Ocak 2024'ten itibaren galeri katının ziyarete açılmasıyla beraber camide 23 dilde sesli anlatım sistemi kurulacağını belirten Çetin, şunları ekledi:

"Bu sesli sistemle ziyaretçiler, cep telefonlarının kulaklıklarıyla veya dışardan alacakları kulaklıklarla herhangi bir ücret ödemeden Ayasofya Camisi içindeki mozaikler ve Osmanlı dönemine ait kütüphanelerin yanı sıra hünkar ve müezzin mahfili gibi yapısal unsurlar hakkında bilgilendirmeleri dinleyebiliyor. Ziyaretçiler, bu bilgileri kendi ana dillerinde duyarken ibadet eden misafirlerimiz de ibadetlerini daha rahat bir şekilde yapabiliyorlar."

Düzenlemeler hakkında olumlu geri dönüşler aldıklarını kaydeden Çetin, cami içerisindeki insan yoğunluğunun azaldığını da sözlerine ekledi.

YAPAY ZEKA DESTEKLİ GÜVENLİK SİSTEMİ

Çetin, Ayasofya-i Kebir Camii'nde yenilenen yüzlerce kamera ile yapay zeka destekli bir güvenlik sistemine geçtiklerini aktararak şu ifadelerde bulundu:

"Camimizde mevcut güvenlik sistemi yeniden düzenlendi ve yapay zeka destekli bir güvenlik sistemi uygulamaya alındı. Bu sistem, birçok alanda uyarılar verebilen ve burada çalışan personelimize işlerini daha kolay yapmaları için destek sağlayan bir yapı. Kamera sayısının artırılmasının yanı sıra yapay zeka desteği ile sistem, cami içerisindeki olası güvenlik sorunlarının önüne geçmeye yardımcı oluyor. Ziyarete kapalı alanlara giriş teşebbüsünde bulunulursa, sistem otomatik olarak ilgili personelin ekranına bildirim gönderiyor. Böylece cami içerisindeki çalışan personelin müdahale hızı artıyor. Bu durum, yapının korunmasına yönelik olarak çalışan ekibimize büyük destek sağlıyor."

"RESTORASYON ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR"

Camideki restorasyon çalışmalarının sürdüğünü belirten Çetin, ilk etapta caminin genel projeleri ile ilgili çalışmaları tamamladıklarını kaydetti. Ayrıca caminin bir dijital ikizini oluşturduklarına da dikkat çekerek şu bilgileri verdi:

"Bahçede bulunan türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithane gibi yapıların restorasyon çalışmalarını tamamlamış durumdayız. Bütüncül projeler çerçevesinde Bilim Kurulumuzun kararları doğrultusunda camide özellikle ana kubbe ve yan kubbelerdeki statik konularla ilgili müdahalelere de başladık. II. Beyazıt minaresi ile ilgili çalışmalarımız ise devam etmekte ve restorasyon çalışmaları aşamalı olarak sürecektir."