Ay'a Nükleer Reaktör Yerleştirmek İçin Yarış Başladı: Kazanan Kim Olacak?

Ay'a Nükleer Reaktör Yerleştirme Yarışı Başlıyor

Soğuk Savaş döneminde Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında Ay'a insan gönderen ilk ülke olma mücadelesi sürüyordu. 1969 yılında bu yarışı Amerika kazanmış olabilir, ancak şimdi çok daha zorlu bir uzay yarışının eşiğindeyiz.
ABD'NİN "GİRİLMEZ BÖLGE" HEDEFİ
Politico'ya göre, NASA'nın yeni başkanı Sean Duffy, 2030 yılına kadar Ay'a Amerikan yapımı bir nükleer reaktör yerleştirmeyi planlıyor. Duffy, bu atılımın ABD'nin Ay yüzeyinde bir "girilmez bölge" ilan etmesine olanak tanıyacağını belirtiyor.
Böyle bir adım, NASA'nın Artemis Programı çerçevesinde oluşturmayı hedeflediği gelecekteki Amerikan Ay üssünün alanını korumak amacıyla atılacak bir hamle olarak değerlendiriliyor.

ÇİN VE RUSYA'DAN ORTAK ATILIM
Ancak, Ay'ı hedefleyen tek ülke ABD değil.
Mayıs ayında Çin ve Rusya, Ay'a kendi nükleer reaktörlerini kurmak için bir iş birliği anlaşması imzaladı. Ancak bu iki ülke projelerini 2036 yılına kadar tamamlamayı hedeflediği için, üç süper güç şu an Ay'da ilk olma yarışına girmiş durumda.
Tüm bu gelişmeler, ABD'nin uzaydaki insanlı keşiflere yönelik ani bir öncelik değişikliği yaşadığını gösteriyor.

NASA, AY GÖREVLERİNE ODAKLANDI
Bilimsel projelerde yapılan kesintilere rağmen, NASA, Ay araştırmalarına 7 milyar dolardan fazla bütçe ayırdı. Bir dönem Donald Trump’ın bütçe kısıtlama tehditiyle karşılaşan Artemis programı, artık 2027 yılına kadar Ay'a insan göndermeyi hedefliyor.
Duffy, yayımladığı direktifte NASA'dan, gelecekteki Ay ekonomisini desteklemek amacıyla Ay'a nükleer reaktör kurma çalışmalarını hızlandırmasını talep etti.

80 AMERİKAN EVİNİ AYDINLATABİLECEK GÜÇ
Aynı zamanda ABD Ulaştırma Bakanı olan Duffy, NASA'dan 2030 yılının sonuna kadar en az 100 kilovat güç üretebilen bir reaktörü Ay'a yerleştirmesini istedi.
Bu enerji miktarı, ortalama 80 Amerikan evini aynı anda besleyecek kadar yeterli ve kalıcı bir Ay üssü için gerekli enerji altyapısını sağlamaya olanak tanıyabilir.

AY'DA NÜKLEER GÜÇ NEDEN GEREKLİ?
Ay'da sürekli bir varlık oluşturabilmek için nükleer enerji kritik bir önem taşıyor. Çünkü Ay, her ayın iki haftasında tamamen karanlığa gömülmekte ve dondurucu soğuklarla karşı karşıya kalmaktadır.
NASA'nın operasyon gerçekleştirmeyi planladığı Güney Kutbu'nda Güneş asla yüksekten doğmamakta ve bazı kraterler kalıcı karanlıkta kalmaktadır. Bu durum, güneş enerjisi ile hayatta kalmayı neredeyse imkansız hale getiriyor.

"İLK ÜLKE" OLMANIN ÖNEMİ
Ancak bu ani değişimin arkasında, diğer süper güçlerin artan rekabetinin yattığı düşünülebilir.
Duffy, “Bunu ilk gerçekleştiren ülke, gelecekte Artemis programının yerleşim alanlarını ciddi biçimde engelleyebilecek bir girilmez bölge ilan edebilir” uyarısında bulunarak dikkat çekti. Bu açıklamanın, Rusya ve Çin'in Mayıs ayında açıkladığı Ay'daki nükleer reaktör planlarına referans verdiği düşünülüyor.
Bu durum, Ay'ın, özellikle de Güney Kutbu'nun, yeni bir uluslararası uzay yarışının merkezine yerleştiğini göstermektedir.