Atık Kağıtlardan Çıkan Tarihi Hazine: Yüzbaşı Habib'in Günlüğü ve Teşkilat-ı Mahsusa'ya Dair Kıymetli Notlar

Teşkilat-ı Mahsusa Mensubunun Günlüğü Atık Kağıtlar Arasında Keşfedildi
Teşkilat-ı Mahsusa üyesine ait bir günlük, atık kağıtların arasında ortaya çıktı. Söz konusu defterde, cephede yaşananlar detaylı bir şekilde kaleme alındı. Topçu Yüzbaşı Habib'in, Mustafa Kemal Atatürk ile karşılaşması, çatışmaların gidişatı, cephe krokileri, yaptığı analizler ve gözlemler ile eşine yazdığı şiirler de bu günlüğün içeriklerinde bulunuyor.
Koleksiyoner Fuat Köksal, yaptığı açıklamada efemera koleksiyoneri olarak tarihi belgelere ilgi duyduğunu belirtti. Bu bağlamda, atık kağıtların geri dönüşüme gönderildiği mekanları sık sık ziyaret ettiğini ifade etti. Ziyaretleri sırasında, içerisinde üniformalı bir asker fotoğrafının bulunduğu Osmanlıca el yazılı belgeler dikkatini çekti. Bu belgeleri satın aldığını ve tercüme ettirdiğini aktardı.
İstanbul'dan Ayrılarak Milli Mücadele'ye Katıldı
Köksal, çeviriden sonra büyük bir şaşkınlık ve heyecan yaşadığını dile getirerek şunları kaydetti:
"Satın aldığım cep defteri şeklindeki belgenin bir askere ait günlük olduğunu öğrendim. Günlüğün sahibi Kurtuluş Savaşı'nda cephede görev yapan Topçu Yüzbaşı Habib isimli bir asker. Yüzbaşı Habib'in cephede Osmanlıca olarak yazdığı günlükte, bu askerin Teşkilat-ı Mahsusa üyesi olduğunu 16 Mayıs 1921 tarihinde günlüğüne yazdığı şu notla anlıyoruz; 'Harbiye Nezareti, Erkan-ı Harbiye-i Umumiyesinden Teşkilat-ı Mahsusa Komitesi Reisi Ekrem Beyden bu gece hareket edeceğimi tebellüğ ettim.' Yüzbaşı, günlüğünde 18 Mayıs 1921'de yazdığı notta ise 'Dersaadetten (İstanbul) firaren mücahede milliyeye iştirak etmek için anavatana koştum.' ifadelerini kullanıyor."
"Önemli Bir Belge Niteliği Taşıyor"
Köksal, günlüğün 1921 ile 1922 yıllarını kapsadığını belirterek, "Günlükteki yazılardan Yüzbaşı Habib'in İstanbul'dan ayrılarak Kurtuluş Savaşı'na katılan bir asker olduğu anlaşılmaktadır. Yüzbaşının yaklaşık 100 yıl önce kaleme aldığı bu günlük, önemli bir tarihi belge niteliği taşımaktadır." dedi.
Cephede Atatürk'ü Karşılayan Heyette Yer Aldı
Köksal, Yüzbaşı Habib'in cephede Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü ile karşılaşmasına dair notların günlüğünde bulunduğunu belirterek, günlüğün sahibi askerin 11 Mart 1922 tarihinde Atatürk ile cephede karşılaşmasını şu ifadelerle kaleme aldığını aktardı:
"Fırka tecemmu etti. Herkes Büyük Kumandan Mustafa Kemal Paşa Hazretlerini bekliyordu... Müşir üniformasını giymiş büyük ve kahraman kumandan nihayet önümden geçiyordu. Kalbimin en har ve samimi haliyle selamladım. Yemin ederim ki kalbim şimdiye kadar böyle tatlı bir surette çarpmamıştı. Halaskar Kumandan-ı Azamın geçtiği esnadaki saadeti hiç unutmayacağım. Cenab-ı Hak tuttuğu yolu muzafferiyete isal buyursun, amin."
Yüzbaşının Büyük Zaferi Görüp Görmediği Merak Konusu
Köksal, günlüğü inceleyerek Yüzbaşı Habib'in Fransız edebiyatına ilgi duyan iyi eğitimli bir asker olduğunu söyledi. Ayrıca, günlüğünde Yüzbaşının, eşi Sare Hanıma yazdığı şiirlerin de bulunduğunu belirtti.
Köksal, Yüzbaşı Habib'in cephede eşi Sare Hanım'ın vefat haberini aldığına ve bu durumun ona büyük bir üzüntü yaşattığına dair bilgilere de günlükte rastlandığını kaydetti. "Yüzbaşının, cephedeki imkanlar doğrultusunda günlüğünü düzenli olarak yazdığını görüyoruz. Ancak yazma yoğunluğunun sonlara doğru azaldığını belirtmek gerekiyor. Günlüğün yazıldığı cep defterde yer olmasına rağmen, bazı sayfaların boş bırakılması ve yazıların bıçak gibi kesilmesi, Yüzbaşı'nın akıbeti konusunda bizleri düşündürmektedir. Bu durum, Yüzbaşı Habib'in şehit olma ihtimalini akla getirmektedir." şeklinde konuştu.