Antarktika'nın Derinliklerinde: Palmiye Ağaçlarından Buzullara Uzanan Gizemli Dünya

Doğu Antarktika'da Antik Manzara Keşfedildi
Doğu Antarktika'da, 34 milyon yıldan fazla bir süredir el değmemiş olan geniş bir antik peyzaj, buzların altında gömülü olarak bulundu. Bu gizli alan, Belçika'nın büyüklüğüne eşit Wilkes Toprakları olarak bilinen, kıyı şeridinden uzakta yer alan ücra bir bölgededir.
Bilim insanları, uydu verileri ve buzun altından geçen radar teknolojisini kullanarak, günümüzde buzun altında hapsolmuş bu antik dünyada bir zamanlar nehirler, ormanlar ve hatta olasılıkla palmiye ağaçları olduğunu keşfetti.
BİR ZAMANLAR YEŞİLLİKLER VARDI
Antarktika'nın yakınındaki kıyılarda, palmiye ağaçlarına ait polenler daha önce bulunmuştu ve bu, bölgede bir zamanlar yemyeşil bir çevrenin varlığına dair çarpıcı kanıtlar sunmaktaydı.
Araştırmacılar, bu gömülü arazinin Maryland eyaletinin yüzölçümüne eşdeğer 12 bin mil kareden fazla bir alanı kapsadığını öngörüyor. Durham Üniversitesi'nden çalışmanın baş yazarı olan Profesör Stewart Jamieson, "Bu, adeta bir zaman kapsülünün kapaklarını açmak gibi" şeklinde bir değerlendirme yaptı.
ANTARKTİKA'NIN BUZ ÇÖLÜNE DÖNÜŞÜMÜ
On milyonlarca yıl önce, kıtalar yer değiştirirken Antarktika da Güney Kutbu'na doğru ilerledi. Bu hareket, kıtanın çevresinde güçlü bir okyanus akıntısının oluşumuna sebep olarak Antarktika'nın daha sıcak sulardan izole olmasına neden oldu.
Aynı dönemde atmosferdeki karbondioksit seviyeleri de azalmaya başladı ve bu durum, gezegenin genelinde soğumaya yol açtı. Tüm bu değişimler, devasa buz tabakalarının oluşumunu tetikleyerek Antarktika'yı bugün bildiğimiz donmuş çöle dönüştürdü.
"MARS'TAN DAHA AZ BİLİNİYOR"
Araştırmacılar, Doğu Antarktika buz örtüsünün altındaki zeminlerin, Mars'ın yüzeyine kıyasla daha az bilindiğini ifade ediyor. Çalışmada, her biri 120 ila 160 kilometre uzunluğunda ve 85 kilometre genişliğinde olan, yaklaşık bin 130 metre derinliğe kadar uzanan vadilerle ayrılmış üç büyük yükseltilmiş zemin bloğu tespit edildi.
BUZ KATMANI KORUYUCU FONKSİYONÜ ÜSTLENİYOR
Doğu Antarktika'nın bu kısmındaki buz, altındaki arazinin aşınmasına neden olan pek çok buzulun tersine, son derece yavaş bir hızda hareket ederek yılda yalnızca 16 metreden daha az kayıyor. Bu yavaş hareket, bölgedeki manzaranın olağanüstü detaylarla korunmasını sağlıyor. Bilim insanları bu duruma, "soğuk tabanlı buz tabakası" adını veriyor; bu, buzun yer yüzeyine donmuş durumda olması nedeniyle minimum düzeyde erozyona neden olduğu anlamına geliyor.