ABD Medyası Günyüzüne Çıkardı: "Netanyahu’nun İran’a Yönelik Saldırı Kararı 2024’te Alındı"

İsrail ve İran Arasındaki Savaşta Ateşkes İlan Edildi

İsrail ile İran arasında 12 gündür süren çatışmalarda ateşkes sağlandığı bildirildi. Ancak, İsrail'in İran'a yönelik bir saldırı planını çok daha önceden hazırladığı iddiaları gündeme geldi. ABD'nin The Washington Post (WP) gazetesinin aktardığına göre, mevcut ve eski İsrailli yetkililere dayanarak, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile nükleer müzakereleri başlatma çabalarından önce İran’a saldırı planını devreye soktuğu öne sürüldü. Bunun ışığında, Netanyahu'nun geçen yıl ekim ayında İran'a yönelik bir saldırı için genel bir emir verdiği belirtildi. Bu talimat üzerine İsrail istihbarat birimleri, suikast düzenlenebilecek İranlı nükleer bilim insanları ve askeri liderlerin listesini hazırlamaya başladı. Ayrıca, İsrail Hava Kuvvetleri, ilerideki bombardımanlar için Lübnan, Suriye ve Irak'taki hava savunmalarını etkisiz hale getirmeye yönelik sistematik bir yaklaşım benimsedi.

“İki Lider Arasında Görüşmeden Haftalar Önce Karar Alınmıştı”

Haberine göre, İsrailli yetkililer, İran'a karşı tek taraflı bir saldırının daha az etkili olacağına inanarak, ABD'nin askeri harekata katılmasına yönelik bir strateji geliştirmişti. Bu kapsamda, 2024 yılının sonbaharında dönemin ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetimiyle görüşmeler yapıldığı ifade edildi. Konuyla ilgili bilgi sahibi üç kaynak, söz konusu görüşmelerin amacının, iki ülkenin istihbarat birimlerinin yaz aylarında topladığı ve İranlı nükleer bilim insanlarının silahlanma maksatlı çalışmalarını sürdürdüğünü belirten bilgiler üzerinde yoğunlaşmak olduğunu vurguladı. Ancak, ABD istihbaratının İran liderliğinin böyle bir karar almadığı sonucuna vardığı ifade edildi. Ayrıca, kaynaklar, ABD istihbaratının Trump döneminde de aynı değerlendirmeyi sürdürdüğünü aktardı.

Üst düzey İsrail hükümet yetkilileri, Netanyahu ve Trump’ın 7 Nisan'da Oval Ofis'te bir araya gelmesinden önce, mart ayında İsrail'in İran'ı hedef almayı en geç haziran ayında planladığını belirtti. Kaynaklardan biri, bu takvimin ardındaki mantığın, İran'ın hava savunma sistemlerini yılın ikinci yarısında yeniden yapılandıracak olması olarak açıklandı.

“Netanyahu Beyaz Saray'a Çağrılınca Plan Gecikti”

Gazeteye göre, ABD ve İran arasındaki müzakerelerin devam ettiği sırada, 13 Haziran’da İsrail İran’a saldırdığında, bu kararın arkasında yeni istihbaratlar ya da İsrail'e yönelik bir tehdit bulunduğu doğrulanmadı. İsrail, daha fazla zaman geçirmeden yıllardır hazırlayıp planladığı saldırıyı gerçekleştirmek için bir fırsat bulmuştu. Kimliğini açıklamayan bir İsrailli yetkili, bu durumda fırsat ve ihtiyaç hissinin belirleyici olduğunu vurguladı. Ayrıca, “Şu an yapılacak en uygun zaman, İsrail’in hiçbir zaman bu kadar güçlü olmadığı ve İran’ın vekillerinin bu kadar zayıf düşmediği bir dönem” şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Ancak, harekete geçme motivasyonlarının “zorunluluk” ve “alternatiflerin tükenmiş olması” olduğu belirtildi.

Habere göre, İsrail aslında İran’a 2025 yılı içinde saldırmayı planlıyordu. Ancak, Netanyahu’nun Washington’da Trump ile görüşme için çağrılması, bu planın beklenmedik bir şekilde aksamasına neden oldu. Netanyahu'ya sorunun diplomatik yollarla çözülebileceği ve ABD'nin doğrudan müzakerelere başlayacağı ifade edildi. Ancak, Netanyahu’nun İran’a saldırma konusundaki kararlılığı sürmektedir.

“İsrail'de Anlaşma Korkusu Hüküm Sürüyor”

İsrailli bir yetkili, ilkbahar aylarında İran ve ABD arasındaki olası bir anlaşmanın, İsrail'de İran’ın nükleer silaha sahip olmasında endişelere yol açtığını bildirdi. Üst düzey bir eski yetkili ise, savaş planları oluşturmasına destek olan Merkez Kuvvetler Komutanı Michael E. Kurilla’nın emekli olmasının beklendiğini dile getirdi.

Habere göre, son aylarda İsrail, ABD’nin de müdahil olacağını bekleyerek İran'a yönelik saldırı planlarını hızlandırdı. İsrail, Trump yönetimiyle istihbarat paylaşımı yapmış olsa da ABD istihbarat yetkililerinin burada “şok edici” bir bilgi görmediği aktarılıyor. Öte yandan, İsrailli yetkililer, İranlı bilim insanlarının “kurtarıcı” sayıda projeyle ilgilendiğini öne sürdü. Diğer yandan, İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in nükleer silah üretim emri vermediği de kabul edildi. Washington'da ise Trump, İran’ın nükleer programına dair kendi istihbarat analizlerinden daha fazlasını kabul etmeye başladı. 13 Haziran’da, İsrail'in İran'a yönelik saldırısının ardından İran, karşılık olarak misilleme saldırılarında bulundu. Bunun üzerine, ABD de savaşın 10. gününde İran'daki üç nükleer tesise saldırı düzenledi. ABD Başkanı Trump'ın açıklamasına göre, İsrail ve İran arasındaki ateşkes, bu sabah itibarıyla yürürlüğe girdi.