Murat Çağrı

ABD'de Siyah Çocuklara Ait "Köle Okuluna" Dair Kalıntılar Gün Yüzüne Çıktı

ABD'de Siyah Çocuklara Ait

Virginia'daki Tarihi Bray Okulu'nun Kalıntıları Ortaya Çıktı

ABD'nin Virginia eyaletinde bulunan William & Mary Koleji'ne bağlı arkeologlar, kampüste gerçekleştirilecek yenileme çalışmaları öncesinde başlattıkları kazılarda, 1760 yılında kurulan Williamsburg Bray Okulu'nun neredeyse tamamı korunmuş temeline ulaştı. Bu okul, Kuzey Amerika'da hem özgür hem de köleleştirilmiş siyah çocukların eğitim almasını hedefleyen ilk kurum olarak tanınmaktadır.
Bray Okulu, Benjamin Franklin'in önerisi üzerine öğretmen Ann Wager yönetiminde, Amerikan Devrimi'nden 16 yıl önce faaliyete geçti. Ancak bu kurumun amacı köleleştirilen bireyleri özgürleştirmek değil, onlara İncil'e dayalı bir itaat anlayışını aşılamak olarak belirlendi. Eğitim, İngiltere Kilisesi'nin dini öğretilerine dayanıyor; öğrenciler okuma yazmanın yanı sıra kızlara dikiş ve el işleri gibi beceriler de öğretiliyordu. Dersler sabah saatlerinde başlarken, öğrenciler pazar günleri de ödev yaparak boş vakit geçirmemeleri yönünde teşvik ediliyordu.
Koloni kayıtlarına göre öğrencilerin yaklaşık yüzde 93'ü köleleştirilmiş çocuklardan oluşmaktaydı. Ancak aralarından sadece 86'sının ismi tespit edilebildi.

Özgürlük Aracı Olarak Kullanımı

Bray Okulu'nun varmasına rağmen, bazı öğrenciler bu eğitimi özgürlük aracı olarak değerlendirerek farklı yollar aradı. 1774'te okula devam eden köleleştirilmiş bir çocuk olan Isaac Bee, bu süreçte kaçmayı başardı ve onun hakkında yayımlanan kaçak ilanında "Okuma yazması var" ifadeleri dikkat çekti.
Okul, 1765 yılında başka bir yere taşındı ve 1774'te tamamen kapandı. Ancak bina yüzyıllar boyunca farklı amaçlarla kullanıldı. 1930 yılında William & Mary kampüsüne taşınırken Brown Hall ismini aldı ve ABD'de üniversiteye kabul edilen ilk kadın öğrenciler için bir yurt olarak işlev gördü. Binanın orijinal amacı zamanla unutuldu.
2011 yılından itibaren yapılan kazılar, binanın aslında Bray Okulu olduğunu kanıtladı. 2023'te orijinal yapı, eklerden ayrılarak Colonial Williamsburg'a taşındı; ancak bir kısmı ve eklentileri hala kampüste kalmayı sürdürdü.
2024 yılının başlarında başlayan yeni kazılarda, yapıya ait bir bodrum katı da gün yüzüne çıkarıldı. Bu alanda, Kolonoware seramiği gibi köleleştirilmiş ve yerli halklara ait topluluklarda yaygın olarak kullanılan çeşitli eşyalar bulundu. Ayrıca, Brown Hall dönemine ait kalem parçaları, düğmeler, takılar ve iç dekorasyon objeleri de kazıdan çıkarıldı. Bir cam parçasında bilgelik tanrıçası Minerva'nın dış hatlarıyla belirlendiği görülmektedir.
Kazılarda bulunan bazı eşyaların William & Mary'de sergileneceği; yenilenen Bray Okulu'nun ise Colonial Williamsburg'da ziyaretçilere açılacağı bildirildi.