Mert Doğru

ABD, 40 Yıllık Uydu Macerasını Noktalamaya Hazır: “Gözlerimizi Kapatıyoruz”

ABD, 40 Yıllık Uydu Macerasını Noktalamaya Hazır: “Gözlerimizi Kapatıyoruz”

ABD Savunma Bakanlığı, Önemli Atmosferik Veri Toplama Programını Durduruyor

ABD Savunma Bakanlığı, haziran ayı sonu itibarıyla kritik bir atmosferik veri toplama programını sona erdireceğini açıkladı. Bilim insanları bu durumun, özellikle kasırga tahminlerine yönelik "on yıllık bir gerileme" yaratabileceği uyarısında bulunuyor.
ABD Savunma Bakanlığı, haziran sonunda önemli bir veri toplama programını durdurma kararı aldığını bildirdi.
The Guardian'a bilgi veren bilim insanları, bu kararın kasırga tahminlerinin doğruluğunu ciddi şekilde olumsuz yönde etkileyeceğini belirtti.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), çarşamba günü bilim insanlarına gönderdiği mesajda, "son hizmet değişiklikleri nedeniyle" Savunma Meteoroloji Uydu Programı’nın (DMSP) 30 Haziran 2025 tarihine kadar tüm veri alım, işleme ve dağıtım faaliyetlerini durduracağını duyurdu.

"Başka Bir ABD Programı Yok"
Dünya genelinde günde iki kere yüksek çözünürlükte haritalama yapabilme yeteneğine sahip DMSP uyduları, özellikle Arktik bölgedeki deniz buzu ve kasırga gelişiminin izlenmesi için eşsiz bir kaynak oluşturuyordu. DMSP ile NOAA arasında gerçekleştirilen işbirliği sayesinde bu değerli veriler kamuya açık bir şekilde sunuluyordu.
NOAA, yapılan değişikliklerin tahmin kalitesini etkilemeyeceği iddiasında bulundu.
Buna karşın pek çok bilim insanı, DMSP'nin yerini alabilecek başka bir ABD programının mevcut olmadığını ifade ediyor.
Florida Eyalet Üniversitesi'nde kasırga araştırmacılığı yapan Allison Wing, “Şu anda belirli bir belirsizlik içindeyiz. Bu uydular, gelişmekte olan kasırgaların iç yapısını analiz etmemizi sağlıyordu – bu durum tahminlerde önemli bir avantaj sunuyordu. Artık bu veriler elimizde olmayabilir.” şeklinde konuştu.
40 Yıldır Deniz Buzunu İzliyordu
DMSP uyduları, kuzey ve güney kutuplarındaki değişikliklerin izlenmesi bakımından eşsiz bir veri kaynağı olarak işlev görüyordu. 40 yılı aşkın süredir kutuplardaki deniz buzu değişimleri sürekli olarak takip ediliyordu.
Delaware Üniversitesi’nden oşinograf Carlos Moffat, Antarktika'da DMSP verileriyle yürüttüğü bir araştırmayı anarak bu kararı "Bu gezegendeki en hızlı değişen bölgelerden bazılarını gözlemlemeyi bırakmak, gözlerimizi resmen kapatmak anlamına geliyor." sözleriyle değerlendirdi.
Bilim insanları, uyduların hala normal işleyişte olduğunu ve veri toplama ile ilgili herhangi bir teknik arıza olmadığını, dolayısıyla veri akışının kesilmesinin bilinçli bir karar olduğunu öne sürüyor.
Bilim Karşıtı Bir Tutum Mu?
DMSP'nin kapatılma kararı, NOAA'nın bu yıl Donald Trump'ın “hükümette verimlilik” (DOGE) girişimi çerçevesinde çevresel programlarda önemli kesintilere gitmesiyle aynı döneme denk geldi.
Adını vermek istemeyen bir NOAA bilim insanı, bu kararın son zamanlardaki diğer gelişmelerle birlikte incelendiğinde "bilimin sistematik şekilde yok edilmesi" anlamına geldiği değerlendirmesinde bulundu.
Milyonlarca İnsan Risk Altında
Uzmanlar, DMSP verilerinin kesilmesinin özellikle kasırga mevsiminin yoğunlaştığı bu dönemde tahminlerin kalitesini anında düşüreceği ve kutuplardaki buzul gözlemlerinde boşluk yaratacağı üzerine uyarılarda bulunuyor.
NOAA’nın Ulusal Kasırga Merkezi’nden meteorolog Michael Lowry, “Bu karar mantıksız, sorumsuzca ve kasırga tehdidi altında yaşayan on milyonlarca Amerikalının hayatını riske atıyor.” diye ifade etti.
Savunma Bakanlığı, programın bu kadar ani bir şekilde neden durdurulduğuna dair net bir açıklama yapmadı.