9 Temmuz geldi çattı: Bugün günlerin en kısası olabilir!
Dünya'nın Dönüş Hızındaki Artış, Hayatınızdaki En Kısa Günü Doğurabilir
Bilim insanları, Dünya'nın dönüş hızının artmasının sonucunda 9 Temmuz Çarşamba gününün "hayatınızdaki en kısa gün" olabileceği konusunda uyardı. Yeni yapılan araştırmalara göre, 9 Temmuz, 22 Temmuz ve 5 Ağustos tarihleri, günlerin normalden 1.3 ila 1.51 milisaniye daha kısa süreceğini ortaya koydu.
DÜNYA HIZLA DÖNÜYOR
Bu durum, son yıllarda Dünya’nın dönüş hızının artmasıyla ilişkilendiriliyor. Bilim insanları, 2020 ve 2022 yıllarında bu durumu atom saatleri ile gözlemlediler. Atom saatleri, atomların vibrasyonlarını ölçerek zamanı son derece hassas bir biçimde takip eden cihazlardır.
HIZDAKİ ARTIRIMIN SEBEPLERİ NELER?
Dünya’nın dönüş hızındaki artışın kesin nedenleri henüz tam olarak bilinmemekle birlikte; atmosferdeki değişiklikler, buzulların erimesi, gezegenin çekirdeğindeki hareketler ve manyetik alanın zayıflaması gibi unsurların bu duruma katkıda bulunabileceği düşünülüyor. Normal şartlarda Dünya, bir tam dönüşünü 24 saatte – yani tam olarak 86 bin 400 saniyede – tamamlıyor ve bu duruma “güneş günü” deniliyor.
EN KISA GÜN REKORU 2024'TÜ
Kaydedilen en kısa gün ise 5 Temmuz 2024 tarihi olmuştu. O gün Dünya, normalden 1.66 milisaniye daha hızlı dönebilmişti. Bu tür milisaniyelik farklılıklar, ilk bakışta önemsiz gibi görünse de, araştırmalar bunun uydu sistemlerinden GPS doğruluğuna kadar birçok teknolojik alanı etkileyebileceğini göstermekte. Zaman ölçümünün kendisi bile bu durumlardan etkilenebilir. Gerçekte, Dünya’nın dönüşü hiçbir zaman tam olarak kusursuz değildir; zaman zaman birkaç milisaniye hızlanabilir ya da yavaşlayabilir.
1970'TEN BERİ İzleniyor
Bilim insanları bu küçük değişimleri hassas bir şekilde kaydetmeye 1970'lerde başladı. Londra Üniversitesi’nden astrofizikçi Graham Jones, Dünya’nın dönüş hızına dair en güncel tahminleri ABD Deniz Gözlemevi ve uluslararası Dünya dönüş hizmetlerinden elde edilen verilerle oluşturdu. Bu verilerle "Gün Uzunluğu (Length of Day - LOD)" adı verilen Ölçüm, Dünya’nın bir dönüşünü tamamlama süresini milisaniye hassasiyetinde belirliyor.
KÜÇÜK FARKLAR BİLE HAYATİ ÖNEM TAŞIYOR
Bu kadar küçük farklılıklar bile büyük bir öneme sahip. GPS, cep telefonu ağları ve finans sistemleri, saliselik doğruluk seviyelerine dayanmaktadır. Böyle küçük sapmalar, teknik aksaklıklara yol açabilir. 2020 yılına kadar Dünya aslında yavaşlama eğilimindeydi; bunun nedeni de Ay’ın kütle çekim kuvvetinin gezegeni yavaşlatmasıydı. Bu etkiyle birlikte gün uzunluğu zamanla 24 saate kadar uzanmıştı.
"NEGATİF ARTIK SANİYE" TEHLİKESİ
Dünya, şu anda zamanı Eşgüdümlü Evrensel Zaman (UTC) sistemi ile takip etmekte. Zaman zaman, bu sistem, Dünya’nın dönüşündeki küçük sapmaları telafi etmek amacıyla "artık saniye" ekliyor. Ancak eğer Dünya bu hızda devam ederse, tarihte ilk kez bir saniyenin çıkarılması – yani "negatif artık saniye" – gündeme gelebilir. Bu durum, daha önce hiç yaşanmamış bir olaydır.