750 Yıllık Ayakkabı Akbaba Yuvasında Keşfedildi!

### Sakallı Akbabaların Tarihçesi: Yuva Kullanım Alışkanlıkları ve İnsan İzleri

İspanya Ulusal Araştırma Konseyi’ne (CSIC) bağlı Pirene Ekoloji Enstitüsü'nden ekolojist Antoni Margalida ve ekibi, Ecology dergisinde yayımladıkları çalışma ile sakallı akbabaların kuşaklar boyunca aynı kayalık yuvaları kullandığını ve bu yuvalarda kemik, bitki materyali, dal parçaları ve insan yapımı nesnelerle katmanlar oluşturduklarını ortaya koydu.
Araştırmacılar, inceledikleri 12 iyi korunmuş yuvada çoğunlukla hayvan kemiklerine rastladı. Ancak bu kalıntıların yaklaşık yüzde 9'u insan yapımı parçalar içeriyordu: deri parçaları, kumaş, bir arbalet oku ve 25 adet esparto otundan yapılmış nesne. Bu nesnelerden biri, karbon tarihi testine göre yaklaşık 1275 yılına tarihlendirilen tamamen korunmuş bir hasır ayakkabıydı.

MALZEME HALA KULLANILMAKTA

Esparto otu, binlerce yıldır Akdeniz bölgesinde ayakkabı yapımında tercih edilen dayanıklı bir bitkidir. Günümüzdeki popüler espadril ayakkabılarının da bu otu kullandığı bilinmektedir. Margalida, o dönemde akbabaların bu nesneleri "muhtemelen 13. yüzyıl köylülerine ait eşyalar" olarak çaldığını, yani arkeolojik alanlardan değil, gündelik yaşam alanlarından topladıklarını ifade etti.
Aynı yuvada ayrıca kırmızı toprak boyayla renklendirilmiş bir koyun derisi parçası da bulundu; bu kalıntı yaklaşık 726 yıl öncesine tarihlenmektedir.
Bilim insanlarına göre, bu yuvalar, sabit sıcaklık ve düşük nem oranı sayesinde yüzyıllar boyunca organik kalıntıların bozulmadan korunmasına olanak tanımaktadır.

Margalida ve ekibi, gelecekte bu "tarih dolu yuvaların" farklı katmanlarını daha detaylı bir şekilde inceleyerek, hem biyolojik hem de insan yapımı kalıntıları belirli dönemlerle ilişkilendirmeyi planlamaktadır.