2024 Yaz Mevsimi Kuzey Yarımküre'de Kısa Sürecek

Bu yıl, Kuzey Yarımküre'de yaz mevsimi, Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinin sürekli değişen formu nedeniyle, 2024 yılındaki yaz dönemine göre 15 dakika daha kısa olacak.

Dünya, Güneş etrafında hafif eliptik bir yörüngede döndüğü için, Kuzey Yarımküre'deki yazlar, Güney Yarımküre'deki yazlardan daha uzun sürmekte ve her geçen yıl bu süre uzamaktadır.

Ancak bu yıl bu döngü bozulacak.

Afelyon Olayı

3 Temmuz'da Dünya, eliptik yörüngesi nedeniyle Güneş'ten yıl içinde en uzak konumuna ulaşacak. Bu duruma gökbilimciler "afelyon" adını vermektedir. Bu tarihte gezegen, gökyüzündeki en küçük görünümdeki Güneş'ten daha az radyasyon almaktadır.

Öte yandan, Dünya, 3 Ocak 2026'da Güneş'e en yakın noktasına ulaşacak. Bu olaya da "perihelyon" denir. O gün Güneş, gökyüzündeki en büyük görünümünde olacak ve maksimum düzeyde radyasyon yayacaktır.

Fakat, bu olaylar mevsimlerin oluşumuna neden olan ana etkenler değildir. Mevsimler, Dünya'nın eğik ekseni nedeniyle meydana gelmektedir; yani Kuzey ve Güney Yarımküre'nin Güneş'e doğru eğilimiyle şekillenmektedir. Haziran gündönümü ile Eylül ekinoksu arasında, Kuzey Yarımküre Güneş'e eğildiği için yaz mevsimi yaşanmaktadır.

Kuzeyde Yazlar Neden Uzun Sürüyor?

Mevsimlerin oluşumunda belirleyici olan bu durum olmasa da, Dünya'nın Güneş etrafındaki eliptik yörüngesi, mevsimlerin süresini etkileyebilir.

Zira, afelyon sırasında Dünya, Güneş'ten en uzak konumunda bulunması nedeniyle, perihelyon durumuna göre daha uzun bir yol kat etmektedir.

Afelyon, Kuzey Yarımküre'deki yaz mevsiminin başlamasından birkaç hafta sonra gerçekleştiği için, bu durum Kuzey Yarımküre'deki yaz mevsiminin biraz daha uzun sürmesine sebep olmaktadır. Timeanddate.com'a göre, mevcut haliyle Kuzey Yarımküre'deki yaz, Güney Yarımküre'deki yazdan yaklaşık dört gün daha uzundur.

Kütle Çekim Etkileri

Ancak, Güneş, Ay ve hatta Jüpiter'in kütle çekim etkileri, Dünya'nın yörüngesinin şeklinde ve hızında yıldan yıla ufak dalgalanmalara yol açmaktadır.

2025 yılında, bu etken nedeniyle yaz mevsimi, 2024 yılındaki yaz mevsiminden biraz daha kısa sürecektir. Bu yıl yaz dönemi 93 gün, 15 saat ve 37 dakika sürecek. Geçen yıl ise bu süre 93 gün, 15 saat ve 52 dakika olarak kaydedilmişti.

Bununla birlikte, 2026 yılında da tekrar bir dalgalanma gözlemlenecek ve gelecek yıl yaz, 2025 yılındakinden üç dakika daha uzun olacaktır.